Artykuły medyczne
Tytuł: Toksynotwórczy grzyb - Stachybotrys chartarum [Ehrenberg ex Link] Hughes [S. atra Corda]
- Autor:
- Mariusz Dyląg1, Małgorzata Bień2, Eugeniusz Baran
- Typ:
- Prace poglądowe
- Język:
- PL
- Czasopismo:
- Mikologia Lekarska
- Rok:
- 2006
- Tom:
- 13
- Numer:
- 3
- Strona początkowa:
- 231
- Strona końcowa:
- 236
- ISSN:
- 1232-986X
- Słowa kluczowe:
- Stachybotrys sp., ekologia, patogenność, mikotoksyny
Czytaj Grzyby pleśniowe stanowią często poważny problem w domach zalanych przez wodę czy narażonych na zawilgocenie. Bardzo często wewnątrz takich budynków, z ang. zwanych water-damaged buildings, dochodzi do rozwoju tego rodzaju grzybów, a wśród nich Stachybotrys chartarum [Ehrenberg ex Link] Hughes. Grzyb ten w ostatnich latach wzbudza ogromne zainteresowanie ze względu na potencjalne zagrożenia, jakie stanowi dla ludzi. Pierwsze przypadki schorzeń wywołanych przez S. chartarum w latach 30. XX w. na terenie ówczesnego Związku Radzieckiego dotyczyły zwierząt gospodarskich i zostały określone terminem stachybotrytoksykoza. Zainteresowanie tym gatunkiem wzrosło, gdy w latach 1993-1994 stwierdzono 37 przypadków samoistnej płucnej hemosiderozy-IPH (idiopatic pulmonary hemosiderosis) u mieszkańców Cleveland, Ochio, USA. Obecnie wiedza na temat produkowanych przez niego mikotoksyn i licznych lotnych związków zapachowych jest ogromna. Coraz lepiej są też poznane produkowane przez S. chartarum czynniki indukujące rozwój IPH. Ten o silnych celulolitycznych właściwościach grzyb jest zdolny do produkcji bardzo toksycznych związków z grupy makrocyklicznychtrichotecenów, których mutagenne działanie zostało udowodnione. S. chartarum jest ponadto zdolny do produkcji m.in. stachylizyny - hemolitycznego białka powodującego rozpad erytrocytów. Niniejszy artykuł stanowi próbę syntetycznego spojrzenia na systematykę, ekologię i chorobotwórczość tego gatunku.