Wszystko co trzeba wiedzieć o jelitach
Wiemy już, że dzięki optymalnemu dostarczeniu naszemu ciału niezbędnych do życia i zdrowia składników, stopniowo, całe nasze ciało z układem kostnym włącznie, jest przebudowywane i odnawiane a także możemy poprawić jakość naszego umysłu i koncentrację, podwyższyć współczynnik inteligencji ( IQ ), wzmocnić sprawność fizyczną, poprawić jakość snu, zwiększyć odporność na infekcje i ochronić się przed chorobami a więc w rezultacie przedłużyć nasze życie.
Tak więc, to co jemy, ma wpływ nie tylko na nasze zdrowie fizyczne, ale i psychiczne. Nasz układ pokarmowy zawiera sto milionów neuronów i wytwarza równie wiele neuroprzekaźników, co mózg a jelita wytwarzają dwie trzecie obecnej w naszym organizmie serotoniny czyli neuroprzekaźnika „szczęścia”. Dlatego w zasadzie, gdy jemy to karmimy dwa „mózgi” . Ilekroć zjadamy coś, sygnał wynikający z pożywienia przekazywany jest do mózgu, ponieważ jelita i mózg pozostają w ciągłej komunikacji. To dlatego właściwe pożywienie może wprowadzić nas w dobry nastrój, a niewłaściwe wywołać – stany lęku lub przygnębienia.
Wiemy również, że wszystkie substancje wchłonięte przez nasze jelita, spływają przez tzw. żyłę wrotną do wątroby, która, pomimo że nie jest częścią przewodu pokarmowego to wraz z trzustką i pęcherzykiem żółciowym, spełnia bardzo ważną rolę w trawieniu pokarmów, a jelita, które są jego częścią ( jama ustna – przełyk – żołądek – jelita ) mają kardynalne znaczenie dla naszego zdrowia i są jednym z jego głównych filarów, bowiem zachodzi w nich proces trawienia dostarczanego przez nas pożywienia , którego celem jest zapewnienie naszemu organizmowi, niezbędnych do życia i zdrowia, składników odżywczych.
Jelita nasze są też, niestety – zarazem, przyczyną niezliczonych dolegliwości i zaburzeń, aż do różnego rodzaju chorób włącznie, dlatego musimy w sposób szczególny dbać o ich prawidłowe funkcjonowanie.
Trawienie pokarmu zaczyna się już w jamie ustnej poprzez chemiczny rozkład cząsteczek większych na mniejsze – wykonuje go ślina a ściślej mówiąc, zawarty w niej enzym – ptialina. Ślina pełni także funkcję mechaniczną poprzez nawilżanie połykanych pokarmów , co ułatwia ich połknięcie, czyli przejście przez gardło i przełyk do żołądka.
Żołądek to pierwszy narząd przewodu pokarmowego w jamie brzusznej. Łączy się on z jego sąsiednimi odcinkami ( wspomnianym już przełykiem i dwunastnicą, która jest częścią jelita cienkiego ) w sposób kontrolowany na zasadzie śluzy a nie szeroko otwartego kanału. Po zakończeniu procesu trawienia w żołądku, gdzie pokarm spędza od trzydziestu minut do dwóch godzin a czasem i dłużej, małymi porcjami przesuwa się przez odźwiernik ( śluzę ) do jelita.
Anatomicznie jelito u człowieka dzieli się na dwa odcinki: jelito cienkie i grube. Obie te części pełnią w dużej mierze odmienne funkcje w naszym organizmie, bowiem głównym zadaniem jelita cienkiego jest proces trawienia i wchłaniania większości składników odżywczych, natomiast w jelicie grubym zachodzi już tylko proces wchłaniania – głównie wody, witamin i soli mineralnych ( w górnej jego części ) oraz następuje gromadzenie niestrawionych resztek pokarmowych ( w dolnej części ) w celu ich wydalenia z organizmu.
Jelito cienkie stanowi największą część ogromnej powierzchni przewodu pokarmowego, gdyż nie dość, że samo jest długie ( od 4 do 5metrów ) i ciasno zwinięte w jamie brzusznej, to jego błona śluzowa jest pofałdowana a jej powierzchnia na której znajdują się miliony kosmków jelitowych pokrytych nabłonkiem służących do zwiększenia ( ponad dwudziestokrotnie ) powierzchni chłonnej jelita, która może wzrosnąć nawet do 400 metrów kwadratowych.
Komórki nabłonkowe kosmków jelitowych oprócz wchłaniania składników pokarmowych produkują chroniący je śluz a także wytwarzają wiele hormonów, które regulują pracę przewodu pokarmowego, wątroby, trzustki i żołądka. W śluzówce jelit skupionych jest około 70% komórek układu odpornościowego a więc poprawienie stanu zdrowia naszych jelit podnosi automatycznie odporność całego naszego organizmu.
Przejście pokarmu przez jelito cienkie trwa od 2 – 10 godzin a im dłużej przebiega ten proces, tym jest to korzystniejsze dla organizmu, bowiem wchłania się tu wszystko co potrzebne jest człowiekowi do prawidłowego funkcjonowania – białka, węglowodany i tłuszcze, część wody, soli mineralnych i witamin – części nie poddające się tutaj trawieniu udają się w dalszą drogę – do jelita grubego.
Jednak niezbędnym warunkiem do tego jest odpowiednia ilość i jakość kosmków jelitowych które, niestety, ulegają zmniejszeniu i zanikaniu na skutek np. nieprzestrzegania właściwej diety lub nadużywania antybiotyków, co skutkuje często grzybicą nie tylko miejscową ale i ogólnoustrojową , a ta z kolei jest przyczyną wielu chorób – nie tylko przewodu pokarmowego, często trudnych do zdiagnozowania i przewlekłych – dlatego w takim przypadku, w zasadzie, powinno się zacząć od uzdrowienia jelit, czyli od właściwej diety.
W zdrowym organizmie komórki drożdżaków żyją w równowadze i harmonii z układem pokarmowym i jego bogatą florą bakteryjną, produkując wspólnie między innymi niektóre witaminy i stymulując układ odpornościowy do właściwej pracy.
Gdy jednak, choćby na skutek zwiększonej podaży cukru, przyjmowania antybiotyków, hormonów, środków przeciwbólowych czy sterydów a także konserwantów zawartych w pożywieniu, nadmiaru kawy lub alkoholu i w końcu ogólnego zakwaszenie organizmu, nastąpi zachwianie tej równowagi na korzyść drożdżaków ( grzybów z rodzaju Candida ) , to zaczynają się one intensywnie rozmnażać i przy tych sprzyjających dla nich warunkach przeistaczają się w groźne dla naszego zdrowia grzyby, które w początkowym etapie opanowują jelito. Strzępki grzybni dziurawią jego śluzówkę tworząc kanały przez które oprócz zarodników grzybów przenikają do krwioobiegu metale ciężkie oraz substancje cukrowo – białkowe ( glikoproteiny ) mające charakter alergenów. Zniszczonej śluzówki jelit nie mogą już zasiedlać pożyteczne bakterie – nasze jelita zaczynają chorować .
Grzyby te przy osłabionym systemie odpornościowym rozrastają się i atakują inne narządy ( zatoki, płuca czy nawet mózg ) wydzielając produkty przemiany materii ( toksyny grzybicze ) zatruwające nasz organizm .
Chore i nieszczelne jelita są przyczyną niewłaściwego wchłaniania składników odżywczych co skutkuje brakiem witamin, minerałów czy hormonów regulujących prawidłowe funkcjonowanie układu trawiennego, bez których nasza wątroba staje się przeciążona a następnie wręcz niewydolna a musimy pamiętać, że toksyny niedostatecznie zneutralizowane uszkadzają układ immunologiczny, nerwowy, kostno – stawowy i hormonalny.
Jelito grube ( długości około 1,5 metra ) ma niewielki udział we wchłanianiu mikroskładników odżywczych, bo tylko niektórych witamin ( bakterie symbiotyczne produkują tutaj witaminę K i niektóre witaminy z grupy B ) i składników mineralnych, natomiast pełni bardzo ważną rolę w odzyskiwaniu wody z treści pokarmowej ( w ilości około 1 litra dziennie ) a czynność ta wymaga odpowiedniego czasu – gdy tak się nie dzieje cierpimy na biegunki. Ostatnim etapem w tym procesie i ostatnią czynnością jelita grubego, jako części przewodu pokarmowego jest jego funkcja wydalania resztek pokarmowych, głównie błonnika pokarmowego wraz z obumarłymi komórkami nabłonkowymi ściany jelita, obumarłymi i żywymi bakteriami , wodą i śluzem – im więcej elementów niepoddających się trawieniu znajdzie się w naszej diecie – duże ilości błonnika pokarmowego – tym łatwiej zachodzi ten proces.
W warunkach prawidłowych cała wędrówka pokarmu – od chwili wzięcia go do ust aż do wydalenia jego pozostałości – zajmuje naszemu organizmowi od 12 do 48 godzin.
W medycynie klinicznej wymienia się cały szereg chorób, które dotyczą samych jelit : choroba Leśniewskiego Crohna, zespół jelita drażliwego, wrzodziejące zapalenie jelita grubego, polipy, uchyłki, zakażenia bakteryjne lub wirusowe i oczywiście, także nowotwory, ale być może by do nich nie doszło gdybyśmy mieli świadomość, tego, jak można się przed nimi obronić.
