Zaburzenia hormonalne a występowanie trądziku
Masz trądzik? Stosujesz wszelkie możliwe sposoby, by pozbyć się zmian na twarzy? Twoje działania na niewiele się zdają? Pamiętaj, że nie zawsze należy skupiać się wyłącznie na zwalczaniu objawów zmian skórnych. Trzeba „zajrzeć” głębiej – w przyczyny powstawania trądziku. Na „pierwszy ogień” powinny pójść hormony, bowiem to w dużej mierze zawirowania hormonalne sprawiają, że trądzik pospolity powstaje.
Androgeny jako przyczyna trądziku
Powszechnie uważa się, że przyczyną trądziku pospolitego są androgeny. To hormony płciowe, które – wydzielając się w nadmiarze – oddziałują na gruczoły łojowe. Te zaś zaczynają produkować łój we wzmożonej ilości, prowadząc do zatykania ujść gruczołów łojowych. W efekcie pojawiają się zaskórniki – pierwsze objawy trądziku pospolitego.
Zaburzenia hormonalne a nieprawidłowości w funkcjonowaniu gruczołów łojowych
Gruczoły łojowe zlokalizowane są na całym ciele, aczkolwiek największe ich skupisko znajduje się na twarzy, górnym odcinku pleców i klatki piersiowej. Zadanie gruczołów łojowych polega przede wszystkim na wydzielaniu sebum (łoju). Ten zaś odpowiedzialny jest za ochronę skóry przez szkodliwym oddziaływaniem czynników zewnętrznego środowiska.
Kiedy dojdzie do zawirowań hormonalnych (między innymi na skutek wydzielania się sporej ilości androgenów), wówczas prawidłowe funkcjonowanie gruczołów łojowych zostaje zaburzone. W rezultacie dochodzi do nadmiernej produkcji wydzieliny gruczołów, to zaś do zatkania ich ujść przewodów wyprowadzających sebum. W takich warunkach zaczynają namnażać się bakterie beztlenowe, których enzymy zaczynają rozkładać łój na wolne kwasy tłuszczowe. Efektem tych reakcji są nie tylko podrażnienia, ale są także pierwsze zmiany trądzikowe w postaci zaskórników, grudek, ropnych krostek.
Skąd się biorą zawirowania hormonalne?
Zawirowania hormonalne bardzo często mają miejsce w okresie dojrzewania, kiedy to młody organizm zaczyna dojrzewać. Stąd powiedzenie „pryszczata młodość”, bowiem trądzik młodzieńczy jest bardzo popularny w okresie pokwitania.
Trzeba jednak mieć świadomość, że nie tylko osoby młode, ale również i osoby dojrzałe mogą borykać się ze zmianami trądzikowymi. Szacuje się, że 10% osób między 30. a 40. rokiem życia zmaga się z trądzikiem pospolitym.
Przyczyny zaburzeń hormonalnych jest wiele. Związane są one przede wszystkim z nieprawidłowościami w funkcjonowaniu gruczołów dokrewnych. Zalicza się do nich między innymi: trzustkę (zaburzenia wydzielania insuliny), przysadkę mózgową (zaburzenia w wydzielaniu hormonu wzrostu), jajniki (zaburzenia w wydzielaniu hormonów płciowych), nadnercza (nieprawidłowości w wydzielaniu testosteronu).
Zawirowania hormonalne mogą być spowodowane między innymi:
– niewłaściwie dobraną terapią hormonalną,
– niewłaściwą dietą,
– zażywaniem leków z grupy antydepresantów,
– stresem,
– ciążą i karmieniem piersią,
– zaburzeniami związanymi z cyklem miesiączkowym.
Leczenie hormonalne trądziku
W wielu przypadkach okazuje się, że wizyta u dermatologa okaże się niewystarczającą wizytą. Jeżeli – mimo stosowania wielu preparatów na trądzik – zmiany nie znikają, wówczas koniecznością będzie wizyta u endokrynologa, czy nawet ginekologa. Dopiero, gdy poznana zostanie przyczyna trądziku, można podjąć właściwe leczenie. Najogólniej rzecz ujmując, polega ono na przywróceniu równowagi w gospodarce hormonalnej.
Leczenie hormonalne przeprowadza się najczęściej u kobiet. W związku z tym, że kuracja polega na podawaniu środków antykoncepcyjnych, koniecznością jest stała kontrola endokrynologa i ginekologa.
Przed rozpocz
ęciem kuracji hormonalnej należy odstawić stosowane dotychczas doustne środki antykoncepcyjne (przynajmniej miesiąc wcześniej). Kolejnym krokiem jest wykonanie badania polegającego na oznaczeniu poziomu testosteronu oraz siarczanu dehydroepinadrosteronu.
Leczenie hormonalne – jak już wyżej wspomniałam – to podawanie środków antykoncepcyjnych składających się z progesteronu i estrogenu. Dzięki temu dochodzi do zmniejszenia się wydzielania łoju nawet o 30%. Dzięki środkom antykoncepcyjnym zmniejsza się również komedoliza.
W celu zmniejszenia ilości androgenów odpowiadających za powstawanie zmian skórnych, podaje się również spironolakton. Istotą jego działania jest zablokowanie aktywności enzymów odpowiadających za rozkład łoju. Na skutek zablokowania receptorów androgenowych zahamowany zostaje również łojotok. Spironolakton podawany jest zarówno kobietom, jak i mężczyznom. Trzeba jednak liczyć się z tym, że wyższe dawki tego leku mogą powodować szereg niepożądanych działań.